aiscultàre, aiscurtàre , vrb: ascultare,
ascurtae,
ascurtai,
ascurtare,
ascurtari Definizione
giare atentzione o parare s'origa a su chi s'intendhet a bíere it'est cun precisione; pònnere mente a su chi narant, o a unu, acuntentare a unu po su chi pedit / impr. ascú! (= ascurta!)
Sinonimi e contrari
acrustare,
isciurtare
Frasi
chini andat ascurtendu de muru in muru, de is malis suus no si nd'incurat ◊ no l'aiscultedas nemmancu, a issu! ◊ ascú, no mi la peses tantu arta ca mi ndhe andho, mih! ◊ intendhet ma no ascurtat, no! ◊ a issu dhu depeis ascurtae!
2.
a ti ndhe irbulas de preigare: tantu za ti ascurtat, fizu tou!…
Etimo
ltn.
a(u)scultare
Traduzioni
Francese
écouter,
satisfaire
Inglese
to listen,
to satisfy
Spagnolo
escuchar,
atender
Italiano
ascoltare,
esaudire
Tedesco
zuhören,
erhören,
befriedigen.
apagnài , vrb: apaniai,
apannai Definizione
lograre unu disígiu, mediare unu bisóngiu / apagnaisí = addatàresi a totu
Sinonimi e contrari
acanciare,
acuntentae,
saltifàghere
Frasi
cussus pensamentus, apagnaus de una boxi, aturant sempri allutus e illúminant plus de una làmpara! ◊ est apagnau de mi biri prexada
Traduzioni
Francese
satisfaire
Inglese
to satisfy
Spagnolo
atender,
acceder,
apañarse
Italiano
appagare,
esaudire
Tedesco
befriedigen.
atatamacàre , vrb Definizione
papare manna, de si tzatzare bene
Sinonimi e contrari
abbentrare,
abbidhiai,
abbiscarzare,
abbrentosicare,
abbudagare,
abbuzare,
afraschedhare,
,
imbrentai,
sgagliubbai tèrghere
Frasi
cussos sunt cumandhandhe e atatamacàndhesi, manicandhe a bàtoro barras, a brente prena e a concale bódiu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se rassasier
Inglese
to satisfy one's appetite
Spagnolo
saciarse
Italiano
saziarsi
Tedesco
sich satt essen.
conciolàre , vrb: consolai,
consolare,
contzolai,
cossolai,
cossolare,
cunsolai,
cuntzolai,
cussolare Definizione
giare contzolu, cunfortu, bogare o alleviare una pena, acantzare unu disígiu, giare su cuntentu; nau a ammeletzu (e in cobertantza), iscúdere, atripare / contzolai a unu de una cosa = darendheli meda de li catzare su disizu
Sinonimi e contrari
aconnoltare,
aliviai,
cufortare,
saltifàghere
| ctr.
afligire,
disconsolai
Frasi
cantas boltas, sididu a tota gana, mi so de abba frisca consoladu in dies sufocantes de caldana! ◊ no ti ndhe cossolas mai, de cussa cosa, de cantu est bona ◊ fiat una famíllia pòbora, ma unu sinniori s'innamorat de una de is fillas e dhus at contzolaus de dinai ◊ mi apo fatu una manigada de ua… mi ndhe so cossoladu!◊ de abbas ocannu za nos ndhe at cossoladu: sempre proindhe est!
2.
si ti ponzo manu a fuste ti cossolo!…
Traduzioni
Francese
consoler,
soulager
Inglese
to comfort,
to satisfy
Spagnolo
consolar,
satisfacer
Italiano
consolare,
soddisfare
Tedesco
trösten,
befriedigen.
ilbulàre , vrb: irbulare,
irvulare,
isbulare,
isvulare,
sgulai Definizione
bogaresindhe sa gana, su disígiu, gosare ccn. cosa, fintzes in su sensu de si orròschere
Sinonimi e contrari
imbulare,
irgulare,
mascare
/
afastiai,
arròschere,
cascaviare
Frasi
culta tua bellesa l'apo iscrita in su coro sentza mi ndhe ilbulare ◊ durches frinas isvules suta s'arcu de s'empireu! (P.Giudice Marras)◊ nos ant promissu chi bastaiat a bènnere, pro noche torrare irvuladas, e no nos sunt lassendhe divertire! ◊ ti ses de recreos irbulada ca sos amantes tenias a gala
2.
candho si ndh'irbulat de ispetare za si che at a andhare! ◊ a mi ndhe irvulo abboghinendhe addoliada dae sa miséria!…◊ bae chi ti ndh'irbulas rata rata, s'istas a betza a leare maridu! ◊ a ti ndh'irbulas, de isetare, si cres chi t'azuet calicunu!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
satisfaire
Inglese
to satisfy
Spagnolo
satisfacer
Italiano
soddisfare
Tedesco
befriedigen.